Kinh nghiệm chơi chứng khoán phái sinh sẽ rất cần thiết đối với những nhà đầu tư mới tham gia vào thị trường này. Nhà đầu tư muốn chơi chứng khoán phái sinh thì nên tìm hiểu kỹ, tránh đầu tư mạo hiểm, nếu không nguy cơ thua lỗ sẽ rất cao. Sau đây, hãy cùng Kinh doanh online tìm hiểu chứng khoán phái sinh là gì, cách chơi và kinh nghiệm loại chứng khoán này trong bài viết bên dưới nhé.
Mục lục
Tìm hiểu về chứng khoán phái sinh là gì?
Chứng khoán phái sinh được hiểu là một công cụ tài chính dưới dạng hợp đồng mà giá trị của nó có mối liên hệ phụ thuộc vào một hay nhiều loại tài sản cơ sở.
Chứng khoán phái sinh xác nhận quyền và nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng, về việc thanh toán tiền, chuyển giao tài sản cơ sở vào một thời điểm xác định nào đó trong tương lai, với một mức giá đã được thỏa thuận từ trước.

Trong đó, tài sản cơ sở của chứng khoán phái sinh bao gồm chứng khoán như trái phiếu cổ phiếu,… , các chỉ số chứng khoán hoặc các tài sản khác như thực phẩm, kim loại, nông sản,…
Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, chứng khoán phái sinh sẽ yêu cầu nhà đầu tư đặt cược tài sản cơ sở sẽ “tăng” hay “giảm” trong tương lai. Nếu nhà đầu tư dự đoán đúng thì sẽ đem về lợi nhuận cho mình và ngược lại.
Có những loại chứng khoán phái sinh nào?
Hiện nay, giao dịch chứng khoán phái sinh được triển khai dưới 4 loại chính như sau:
- Hợp đồng Kỳ hạn: Hai bên sẽ tham gia thỏa thuận pháp lý về việc mua và bán một loại tài sản cơ sở, với một mức giá được xác định tại ngày thực hiện giao dịch, tại một thời điểm nhất định trong tương lai.
- Hợp đồng Tương lai: Một dạng hợp đồng kỳ hạn được niêm yết, giao dịch, chuẩn hóa tại thị trường tập trung là Sở giao dịch chứng khoán.
- Hợp đồng Quyền chọn: Trong thời điểm nhất định hoặc khoảng thời gian trong tương tai, một bên có quyền yêu cầu thực hiện, bên còn lại có nghĩa vụ phải mua/bán một tài sản cơ sở theo mức giá xác định tại hợp đồng,
- Hợp đồng Hoán đổi: Trong một khoảng thời gian nhất định, hai bên cam kết hoán đổi dòng tiền môt ột công cụ tài chính của một bên với dòng tiền của công cụ tài chính của bên còn lại.
Hợp đồng Tương lai hiện đang là sản phẩm đầu tiên được triển khai tại thị trường Việt Nam để giúp nhà đầu tư làm quen với công cụ đầu tư mới này. Nhà đầu tư có thể tham gia hợp đồng Tương lai ở 2 dạng là:
- Hợp đồng tương lai trên chỉ số cổ phiếu (VN30 và HNX30)
- Hợp đồng tương lai trên trái phiếu chính phủ

Ưu điểm và nhược điểm của chứng khoán phái sinh
Ưu điểm chứng khoán phái sinh là gì?
- Có tỷ lệ đòn bẩy cao hơn nhiều so với chứng khoán cơ sở
- Tạo cơ hội đầu tư linh hoạt, nhà đầu tư có thể thu lợi theo chiều tăng giảm thị trường chứng khoán.
- Có thể giao dịch trong ngày thay vì phải chờ đợi
- Nhờ sự xuất hiện của sở giao dịch, nhà đầu tư nhỏ lẻ ít rủi ro hơn với khả năng thanh toán bù trừ và trung tâm lưu ký hỗ trợ
- Giảm thiểu rủi ro nếu thị trường chứng khoán cơ sở biến động.
Nhược điểm chứng khoán phái sinh là gì?
- Tiềm ẩn các rủi ro cao.
- Yêu cầu phải dành thời gian để theo dõi thường xuyên vì sự biến đổi liên tục trong thời gian ngắn của giao dịch chứng khoán phái sinh.
- Chỉ hợp với nhà đầu tư mạo hiểm, giao dịch với tần suất nhiều, có kinh nghiệm chắc chắn, phong phú trong lĩnh vực đầu tư tài chính.
Có nên chơi chứng khoán phái sinh không? Đầu tư chứng khoán phái sinh có đảm bảo?
Sự “hấp dẫn” của loại chứng khoán này đã thu hút rất nhiều nhà đầu tư tham gia. Tuy vậy, nhiều nhà đầu tư F0 không khỏi nghi ngại, không biết có nên chơi chứng khoán phái sinh không? Loại chứng khoán này có thực sự đảm bảo? Sự “hấp dẫn” của loại chứng khoán này. Nhiều người cho rằng, giao dịch chứng khoán phái sinh như một dạng đặt cược may rủi, tiềm ẩn nhiều rủi ro hơn là đầu tư cổ phiếu thông thường.

Nếu bạn vẫn còn phân vân không biết “Có nên chơi chứng khoán phái sinh không?” thì câu trả lời sẽ là “Có”. Thực tế thì sản phẩm chứng khoán nào cũng tiềm ẩn rủi ro, không riêng gì cổ phiếu phái sinh. Nhà đầu tư có thể bạn chế chúng bằng cách trau dồi kiến thức, tìm hiểu báo cáo phân tích từ công ty chứng khoán hoặc các trang tin tức uy tín.
Nếu nhà đầu tư nhìn vào những ưu điểm của giao dịch chứng khoán phái sinh thì sẽ thấy được đây là sản phẩm tài chính rất đáng để đầu tư.
- Phòng ngừa rủi ro biến động giá: Nếu đoán đúng trong tương lai, giá của một tài sản cơ sở sẽ tăng hoặc giảm, nhà đầu tư nhờ vào hợp đồng Tương lai sẽ giảm thiểu rủi ro biến động giá bằng việc mua hoặc bán hàng hóa với giá ở thời điểm hiện tại.
- Bán khống chứng khoán: Ngay cả khi không có tài sản cơ sở, nhà đầu tư vẫn có thể bán các chứng khoán phái sinh.
- Tính thanh khoản cao: Chứng khoán phái sinh được niêm yết và giao dịch tập trung trên Sở giao dịch chứng khoán nên tính thanh khoản rất cao.
- Lợi ích đòn bẩy tài chính: Nhà đầu tư có thể giao dịch với cổ phiếu có giá trị gấp nhiều lần số tiền ký quỹ (dựa trên một phần tài sản), mang lại lợi thế đầu tư tuyệt vời.
Tham khảo: Top 3 các kênh đầu tư tài chính online hiệu quả 2022
Kinh nghiệm chơi chứng khoán phái sinh cho người mới bắt đầu
Quy tắc 2% – 6% – Kinh nghiệm chơi chứng khoán phái sinh hiệu quả cho người mới
Sử dụng quy tắc 2% – 6% chính là kinh nghiệm chơi chứng khoán phái sinh được nhiều chuyên gia tin tưởng. Nhờ vào quy tắc này, nhà đầu tư sẽ lấy số tiền thua lỗ sẵn sàng chấp nhận chia cho số lượng hợp đồng để xác định được điểm dừng lỗ thích hợp và đưa ra mức giá thích hợp nhất.

Khi áp dụng quy tắc 2% – 6%, nhà đầu tư cần thực hiện theo đúng 3 nguyên tắc là:
- Thứ nhất: Ngưỡng hỗ trợ/ ngưỡng kháng cự fibonacci.
- Thứ hai: Số tiền lỗ không được vượt quá 2% tổng số tiền đầu tư.
- Thứ ba: Số tiền thua lỗ chấp nhận mất quy định mức tối đa là 6%.
Nếu nhà đầu tư liên tiếp lỗ 3 lần trong 3 lần đặt lệnh thì cần dừng ngay để kiểm tra lại tâm lý cảm xúc và hệ thống của mình.
Nguyên tắc bảo toàn lãi – Kinh nghiệm chơi chứng khoán phái sinh không thể bỏ qua
“Nếu có lãi, nhà đầu tư nên thực hóa ngay trong ngày, không nên để vị thế duy trì qua đêm ở bất cứ phiên giao dịch nào” – Đây chính là nguyên tắc bảo toàn lãi – kinh nghiệm chơi chứng khoán phái sinh đã thay đổi tư duy đầu tư của nhiều người hiện nay.
Theo nguyên tắc này, nhà đầu tư chỉ cần canh thời điểm mua bán thích hợp để bảo toàn lãi. Nếu lỡ nhịp thời điểm tốt thì nên chờ cơ hội đến sau, không nên mạo hiểm nhất thời, tránh rủi ro lỗ nặng.
Kinh nghiệm chơi chứng khoán phái sinh với công cụ quản lý cảm xúc
Cảm xúc chính là thứ chi phối nhà đầu tư nhiều nhất. Chính vì thế, nhà đầu tư nên quản lý cảm xúc bằng Fibonacci Retracement (hồi quy Fibonacci) và Stop Loss (thoái lui Fibonacci) sẽ giúp mình xác định ngưỡng hỗ trợ và ngưỡng kháng cự.
Sử dụng công cụ này, đầu tiên, bạn cần xác định con sống gần nhất rồi kéo nó từ đỉnh tới đáy. Sau đó, hệ thống sẽ đưa ra các ngưỡng và mức giá hợp lý mà nhà đầu tư nên đặt lệnh ra hoặc vào.

Chỉ số giá ở ngưỡng trên 50% tức thị trường có xu hướng tăng, nhà đầu tư có thể tự tin mua bán cổ phiếu ở ngưỡng 61.8%, 76.4% hoặc 100%. Nếu chỉ số giá ở ngưỡng dưới 50% thì nhà đầu tư có thể bán để mua lại các ngưỡng 38.2%, 23.6% và 0%.
Lệnh Stop loss
Khi giá cổ phiếu mà nhà đầu tư sở hữu rơi xuống một mức nhất định, bạn có thể sử dụng lệnh Stop Loss để bán tự động. Lệnh Stop Loss sẽ giúp nhà đầu tư hạn chế rủi ro thị trường đảo ngược giá khó lường.
Nhà đầu tư có thể rơi vào bẫy khớp dùng lỗ nếu đặt lệnh Stop loss quá gần 1-2 giá, nhưng mức giá sau đó sẽ quay về xu hướng ban đầu được nhận định từ trước. Nếu đặt Stop loss quá 10 giá thì công cụ có thể không thực hiện tốt chức năng của mình.
Có thể bạn sẽ quan tâm: TOP 5 kênh đầu tư tài chính ngắn hạn sinh lời “thần tốc” 2022
Kết luận
Vậy là bài viết này đã chia sẻ đến các bạn kinh nghiệm chơi chứng khoán phái sinh, thích hợp cho cả người mới bắt đầu cho đến nhà đầu tư chuyên nghiệp. Hi vọng rằng, nhờ vào đó, bạn có thể tối ưu hóa lợi nhuận của mình khi tham gia đầu tư chứng khoán.